Hoa Lan là một loài hoa đã quá quen thuộc với người dân Việt Nam. Chúng thường được mua về trồng trong chậu hoặc cắm trong lọ để làm đẹp cho không gian sống. Vì thế, các yếu tố liên quan đến việc trồng Lan bằng chất liệu gì sẽ làm lan tươi lâu và phát triển tốt nhất luôn được mọi người quan tâm. Vậy trồng hoa lan bằng gì là tốt nhất?
Giá thể là gì?
Giá thể được xem là sự thay thế hoàn hảo cho đất trong phương pháp nuôi trồng. Nó là nơi tạo điều kiện thích hợp cho sự phát triển của cây cối và hoa lá.
Đây là cách gọi chung cho tất cả hỗn hợp của các vật liệu có thể giữ nước, tạo độ thoáng cho sự phát triển của cây. Hỗn hợp này được dùng đơn lẻ hoặc trộn lại để tận dụng ưu điểm của từng loại.
Các giá thể lý tưởng phải đáp ứng được các yếu tố sau:
- Có khả năng giữ ẩm, hút ẩm nhanh, thấm nước dễ dàng, nhanh chóng.
- Có độ thoáng khí tốt.
- Ổn định pH.
- Có khả năng tái sử dụng hoặc phân hủy an toàn cho môi trường.
- Nhẹ, rẻ, phổ biến.
- Sạch bệnh, không có nguồn nấm bệnh lây nhiễm.
Ở bài viết này, chúng tôi đi sâu vào tìm hiểu những chất trồng Lan tốt nhất hay chính là tìm hiểu về các giá thể được ưu tiên trong quá trình trồng và chăm sóc Lan hiện nay.
Các giá thể được dùng trong trồng Lan
Trồng hoa lan bằng gì là tốt nhất còn tùy thuộc vào loại lan và điều kiện thực thế của bạn. Dưới đây là những giá thể phổ biến nhất để trồng lan.
Trồng Lan bằng trái dừa khô
Trái dừa được sử dụng trồng Lan ở các bộ phận: gáo dừa, vỏ dừa khô nguyên trái, vỏ dừa khô bị chặt khúc. Trong vỏ dừa khô khi được xử lý thì thường tạo ra xơ dừa và cám dừa. Đây là nguyên liệu rẻ, phổ biến trong thành phần giá thể nuôi trồng Lan.
Gáo dừa khô được dùng như một chậu trồng, trái dừa khô dùng làm chất trồng cho Lan. Vỏ dừa có kích thước lớn dùng để ghép Lan lên hoặc ép lại thành bầu trồng Lan, vỏ dừa bị chặt nát ra sẽ là chất trồng đầy dinh dưỡng cho Lan.
Phương pháp trồng Lan bằng xơ dừa, vỏ dừa có hạn chế là dễ mọc rêu, mục nát. Xơ dừa, vỏ dừa rất nhẹ, cây trong chậu cũng vì thế mà hay bị đổ. Đặc biệt, ở trong xơ dừa đều có muối, nên trước khi lấy để trồng Lan thì phải ngâm nước vài ngày để tan hết muối, tránh làm Lan bị hỏng.
Trồng Lan bằng vỏ cây
Vỏ cây cũng được sử dụng trong trồng Lan khá nhiều. Thế nhưng, không phải vỏ cây nào cũng được sử dụng để trồng lan, mà ưu tiên các vỏ cây khó mục.
Một điểm trừ của giá thể này là dễ phát sinh các loại sâu bệnh hại rễ, khi trồng Lan thì phải thường xuyên vỏ cây.
Trong các loại vỏ cây, vỏ thông là thích hợp nhất, vì trong vỏ thông có chất resin có tính sát khuẩn cao, lâu mục, không đóng rêu và không chứa các mầm bệnh.
Trồng lan bằng dớn
Khi trồng bằng dớn thì sẽ không xảy ra các tình trạng bị đóng rêu, ngược lại mà còn hút rêu rất tốt. Nhưng lại có hạn chế là không thoáng, dễ bị mục nát, hây bí và không thoát được nước.
Trồng Lan bằng rêu
Loại rêu được khuyên dùng là rêu nhập cảng từ New Zealand hoặc Brazil có màu vàng thơm dễ trồng vì trong rêu có chất diệt trừ nấm mốc. Các bạn không nên dùng các loại rêu có màu đen, hoặc nâu xanh từ Canada, vì trong rêu chứa rất nhiều chất làm Lan dễ tàn, yếu đi. Đặc biệt, khi trồng Lan bằng rêu không được nén quá chặt để chứa được nhiều nước.
Trồng Lan bằng than củi
Than dùng để trồng Lan không phải là từ đốt lò mà phải lấy từ củi. Những ưu điểm có thể kể đến là độ bền cao (từ 5 - 6 năm mới phải thay chậu), dùng được cho cây từ bé đến lớn. Các loại côn trùng, đặc biệt là sên không sống được trong than củi. Vì thế, than củi đã hạn chế được sự tổn hại của côn trùng đến cây Lan.
Nhưng cũng giống giá thể xơ dừa, trong than chứa muối và phân bón nên trong quá trình trồng phải xả thật nhiều nước để giá thể không bị mặn.
Trồng Lan bằng đá núi lửa
Đá núi lửa chứa rất nhiều khoáng chất và vi lượng, rất tốt cho sự phát triển và màu sắc của Lan. Hơn nữa, đá núi lửa có ưu điểm dễ ngấm nước, không bị mục, thoáng hơi tốt.
Trồng Lan bằng đất sét nung
Những viên đá nung có kích thước nhỏ, ngoài cứng trong xốp, tạo độ thông thoáng cho rễ Lan, giữ nước tốt. Đất nung không giống đất trồng, lượng không khí trong đất nung cho phép oxy trao đổi thường xuyên, giúp rễ cây khỏe mạnh. Bên cạnh đó, do viên đất nung được sản xuất ở nhiệt độ cao, nên chúng không mang một chút mầm bệnh nào đối với loại cây khó trồng như Lan.
Nên sử dụng giá thể nào để trồng Lan?
Đối với các loại Lan, phải tùy vào điều kiện sống mà chọn giá thể thích hợp. Trong quy mô công nghiệp thì ưu tiên sử dụng giá thể rẻ, phổ biến như xơ dừa, than củi. Còn đối với hộ gia đình thì lại phải phụ thuộc vào độ thẩm mỹ, điển hình là rêu và đá nung. Nên không thể nói chính xác giá thể nào là tốt nhất với Lan, mà phải dựa vào điều kiện trồng mà các bạn đưa ra quyết định đúng đắn. Thông thường, người ta rất ít chỉ dùng một loại giá thể, vì chúng vẫn tồn tại nhược điểm có thể dẫn đến chết Lan. Phối giá thể như nào thì tùy vào loài Lan các bạn muốn trồng để chọn.
Cách trồng lan trong chậu đơn giản, hiệu quả
Sau khi chọn được giá thể, loại Lan và chậu, thì các bạn nên bắt tay ngay vào trồng Lan.
- Cho giá thể vào khoảng ⅕ chậu. Cho giá thể lớn xuống dưới đáy, sau đó đến các giá thể nhỏ hơn. Luôn đảm bảo lượng giá thể trong chậu thấp hơn so với mép từ 1 - 2 cm.
- Cắm cọc ở mép chậu đối với Lan đa, giữa chậu đối với Lan đơn thân.
- Sau đó, dùng dây buộc Lan vào cọc sao cho hướng phát triển của cành luôn hướng vào giữa chậu.
- Để gốc cây lưng chừng giữa giá thể, cuối cùng phủ 1 lớp giá thể lên trên để tăng độ ẩm cho cây.
- Nên che nắng, che mưa, giảm ánh sáng đến khi rễ non phát triển.
Nếu bạn đang băn khoăn trồng hoa lan bằng gì là tốt nhất thì trên đây là các gợi ý để các bạn chọn được cho mình một giá thể phù hợp cho loại Lan mình trồng. Các bạn nên lựa chọn giá thể trộn lẫn để được hiệu quả tốt nhất. Có thế, thì Lan mới có thể phát triển và đẹp được lâu.