Tính chất hóa học của kim loại là phần kiến thức quan trọng trong chương trình Trung học phổ thông. Trong 110 nguyên tố được tìm ra thì đến hơn 90 nguyên tố là kim loại. Điều này cho thấy tầm quan trọng của kim loại trong cuộc sống của chúng ta. Trong bài viết dưới đây, DINHNGHIA.COM.VN sẽ giới thiệu với các bạn tính chất hóa học của kim loại cũng như một số đặc điểm chung của kim loại, cùng tìm hiểu nhé!
Nội dung chính bài viết
Tính chất vật lý của kim loại
Tính chất chung
Mỗi kim loại đều có một số tính chất vật lý chung đó là: tính dẻo, tính dẫn điện và tính dẫn nhiệt.
- Tính dẻo: Ta có thể dễ dàng dát mỏng thanh kim loại, tác dụng lực làm biến dạng chúng nhưng không phá vỡ liên kết. Kim loại có tính dẻo cao nhất theo thứ tự giảm dần : Au, Ag, Al, Cu,…
- Tính dẫn điện: Kim loại dẫn được điện nhờ dòng electron chuyển động có hướng trong kim loại. Kim loại khác nhau thì có tính dẫn điện khác nhau. Các kim loại dẫn điện tốt nhất theo thứ tự giảm dần là: Ag, Cu, Au, Al, Fe,…
- Tính dẫn nhiệt: Tính chất này của kim loại cũng là nhờ các electron tự do có trong kim loại. Khi đốt nóng một đầu thanh kim loại, các electron tự do ở vùng nhiệt độ cao có động năng lớn, chuyển động đến vùng có nhiệt độ thấp hơn và truyền năng lượng cho các ion dương ở đây, làm đầu kia của thanh kim loại cũng nóng lên. Vì vậy kim loại có tính dẫn nhiệt. Kim loại có tính dẫn nhiệt tốt như: Ag, Cu, Al, Fe,..
Tính chất riêng
Bên cạnh đó, kim loại còn có một số tính chất vật lý riêng biệt quan trọng.
*Khối lượng riêng:
- Li là kim loại có khối lượng riêng nhỏ nhất, D=0,5g/cm3.
- Os có khối lượng riêng lớn nhất: D=22,6g/cm3
- Kim loại khác nhau sẽ khác nhau về khối lượng riêng (KLR). Quy ước kim loại có KLR nhỏ hơn 5g/cm3 là những kim loại nhẹ như Na, K, Mg, Al,…
- Kim loại có KLR lớn hơn 5g/cm3 là kim loại nặng: Fe, Zn, Pb, Cu,…
*Nhiệt độ nóng chảy:
- Kim loại khác nhau cũng khác nhau về nhiệt độ nóng chảy.
- Hg có nhiệt độ nóng chảy thấp nhất là -39 độ C
- W(vonfam) nóng chảy ở 3410 độ C là cao nhất.
*Tính cứng: Kim loại khác nhau sẽ có tính cứng khác nhau. Có kim loại dùng dao cắt dễ dàng như Na, K…Cũng có kim loại rất cứng không dũa được như W, Cr,…
Tính chất hóa học của kim loại
Sau khi học tính chất hóa học của kim loại (kiềm, kiềm thổ, …) bạn hãy so sánh với tính chất hóa học của phi kim ta đã học trước đó để tìm ra điểm tương đồng và khác nhau nhé. Điều này sẽ giúp bạn khắc sâu kiến thức hơn.
Tác dụng với phi kim
Hầu hết các kim loại đều khử được phi kim:
(4Al + 3O_{2}overset{t^{0}}{rightarrow}2Al_{2}O_{3})
>>> Xem thêm: Sự ăn mòn kim loại là gì? Các yếu tố ảnh hưởng đến ăn mòn kim loại
Tác dụng với axit
- Đối với dd HCl, H2SO4 loãng: Các kim loại đứng trước hidro trong dãy điện hóa mới có thể tác dụng với dd axit loãng tạo hidro
(Zn + H_{2}SO_{4}rightarrow ZnSO_{4} + H_{2})
- Đối với dd H2SO4, HNO3 đặc nóng: Hầu hết các kim loại (trừ Pt, Au) khử được (overset{+5}{N}) và (overset{+6}{S}) trong các axit này xuống mức oxi hóa thấp hơn: (overset{+4}{N} (NO_{2})), (overset{+2}{N} (NO)), (overset{+1}{N} (N_{2}O)), (overset{0}{N} (N_{2})), (overset{+4}{S} (SO_{2})), (overset{0}{S}), (overset{-2}{S} (H_{2}S))
Tác dụng với dd muối
Kim loại hoạt động khử được ion kim loại kém hơn trong dd muối thành kim loại tự do:
(overset{0}{Fe} +overset{+2}{Cu}SO_{4}rightarrow overset{+2}{Fe}SO_{4} +overset{0}{Cu})
Tác dụng với nước
- Kim loại có tính khử mạnh và trung bình có thể khử được nước ở nhiệt độ thường hoặc nhiệt độ cao:
(2Na +2H_{2}Orightarrow 2NaOH + H_{2})
(3Fe +4H_{2}Ooverset{t^{0}}{rightarrow} Fe_{3}O_{4} + 4H_{2})
- Những kim loại có tính khử yếu như Cu, Ag, Hg… không khử được nước dù ở nhiệt độ cao.
Xem thêm >>> Tính chất vật lý của kim loại: Lý thuyết và Các dạng bài tập
Xem thêm >>> Kim loại tác dụng với dung dịch muối: Lý thuyết và Bài tập
Xem thêm >>> Kim loại kiềm thổ là gì? Công thức, Tính chất và Ứng dụng
Trên đây là những tính chất cơ bản của kim loại. Bạn có thể xem thêm trong bài học tính chất hóa học của kim loại được học ở lớp 9 và lớp 12 trong SGK. Để dễ dàng hơn cho việc ghi nhớ hãy thử vẽ sơ đồ tính chất hóa học của kim loại thử xem nhé. Nếu có thắc mắc về bài viết “tính chất hóa học của kim loại” hãy để lại bình luận bên dưới để chúng mình cùng thảo luận nhé!
