Những thay đổi của Quan hệ quốc tế sau Chiến tranh lạnh – Bài 9 Lịch Sử 12

Sự thay đổi quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh là yếu tố có ý nghĩa tác động rất lớn đối với tình hình thế giới lúc bấy giờ. Vậy cụ thể những thay đổi trong quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh được thể hiện như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu bài viết sau đây của DINHNGHIA.COM.VN để tìm ra câu trả lời nhé!

Mâu thuẫn Đông – Tây và sự mở đầu cho cuộc chiến tranh lạnh

Khi chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc, quan hệ của phe Đồng minh trong chiến tranh đã nhanh chóng chuyển thành những mâu thuẫn đối đầu trực tiếp giữa hai khối Đông – Tây. Nguyên nhân khiến cho mâu thuẫn này xuất hiện là do tham vọng và âm mưu muốn làm bá chủ thế giới của đế quốc Mỹ.

Vào năm 1947, học thuyết Truman được ra đời và công bố chính thức, khởi đầu cho một chính sách chống Liên Xô mới và là sự khởi nguồn cho cuộc Chiến tranh lạnh. Nội dung của học thuyết này khẳng định rằng sự tồn tại của Liên Xô chính là mối nguy cơ lớn đe dọa tới Mỹ và đề nghị viện trợ khẩn cấp cho Thổ Nhĩ Kỳ và Hy Lạp. Lời đề nghị này với mục đích nhằm biến hai nước này thành căn cứ quan trọng để chống lại Liên Xô cũng như các nước dân chủ nhân dân Đông Âu. Từ đây, những thay đổi trong quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh bắt đầu được hình thành.

Sự đối lập về mục tiêu và chiến lược giữa Liên Xô và Mỹ đã dẫn tới tháng 6 năm 1947, Mỹ quyết định thực hiện kế hoạch Mác San nhằm phục hưng các nước tư bản chủ nghĩa Tây Âu. Tiếp đó, đến tháng 1 năm 1949, Liên Xô và các nước Đông Âu đã tiến hành thành lập Hội đồng tương trợ về kinh tế. Việc thành lập này đã tạo nên sự phân chia đối lập rõ ràng về kinh tế cũng như chính trị ở Châu Âu.

Không đứng yên trước động thái này, năm 1949, Mỹ cũng đã thành lập khối NATO để nhằm mục đích chống lại Liên Xô và các nước Đông Âu. Sau đó, vào năm 1955, Liên Xô cùng với các nước Đông Âu cũng thành lập khối Vacsava để phòng thủ với mưu đồ của Mỹ. Bắt đầu từ đây, cục diện 2 phe chính thức được xác lập và chiến tranh lạnh bao trùm toàn thế giới. Vì vậy, sự biến chuyển trong quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh có nguyên nhân bắt nguồn từ đây.

Xu thế hòa hoãn Đông – Tây và dấu hiệu chấm dứt chiến tranh lạnh

Quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh có nhiều thay đổi khiến lịch sử thế giới ngỡ ngàng. Tuy nhiên, để có được điều đó thì xu thế hòa hoãn Đông – Tây và chiến tranh lạnh chấm dứt chính là cơ sở chính. Vào đầu thập kỉ 90, xu hướng hòa hoãn Đông – Tây đã bắt đầu có sự xuất hiện với những biểu hiện cụ thể như:

• Ngày 9 – 11 -1972, Đông Đức – Tây Đức đã chính thức cùng nhau ký Hiệp định về những cơ sở quan hệ hai nước giúp cho mối quan hệ giữa hai quốc gia này chuyển sang giai đoạn mới tích cực hơn.
• Cũng trong năm 1972, hai cường quốc Liên Xô – Mỹ đã ký hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược.
• Tiếp đó, vào tháng 8 – 1975 33 nước châu Âu cùng với Mỹ và Canada đã cùng nhau ký Định ước Henxinki – Hiệp ước an ninh và hợp tác châu Âu. Nội dung định ước này khẳng định những nguyên tắc chính, cơ bản trong quan hệ giữa các quốc gia nhằm mục đích đảm bảo an ninh châu Âu cùng với sự hợp tác giữa các nước này.
• Chuyển sang đầu những năm 70, hai cường quốc Xô – Mỹ đã bắt đầu có những cuộc gặp gỡ cấp cao đầu tiên.
• Tháng 12/1989 tại cuộc gặp gỡ cấp cao giữa Liên Xô và Mỹ, hai quốc gia này đã cùng tuyên bố chính thức chấm dứt Chiến Tranh lạnh và phá hủy bức tường Berlin trước sự chứng kiến của người dân. Đồng thời cũng từ đây, quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh bắt đầu có những sự thay đổi đáng kể.

Nguyên nhân dẫn đến sự chấm dứt của Chiến tranh lạnh

• Cuộc chiến tranh lạnh diễn ra đã làm suy giảm đáng kể thế mạnh của Liên Xô – Mỹ
• Bên cạnh đó, Tây Âu và Nhật bản cũng nhờ cơ hội này đã có sự vươn lên và trở thành đối thủ đáng gờm khiến Liên Xô và Mỹ. Điều này cũng khiến Xô – Mỹ thấy rằng cần phải tránh tình trạng đối đầu với hai quốc gia này để tạo sự ổn định và có cơ sở củng cố vị thế của mình trên trường quốc tế.
• Không những thế, trong cuộc chiến tranh này, Liên Xô đã phải chịu những hậu quả nặng nề và rơi vào khủng hoảng trầm trọng.

Quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh

Những thay đổi tích cực trong quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh là điều có thể nhận thấy một cách dễ dàng. Cụ thể, nó được biểu hiện như sau:

• Quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh đã giúp Liên Xô và Mỹ cải thiện mối quan hệ một cách tích cực cũng như tạo ra những chuyển biến quan trọng trong cục diện thế giới.
• Cùng với đó, quan hệ giữa 5 quốc gia: Liên Xô, Mỹ, Anh, Pháp, Trung Quốc cũng có những chuyển biến tích cực đó là chuyển từ thế đối đầu sang đối thoại, hợp tác và thương lượng nhằm giải quyết mọi xung đột, tranh chấp trong hòa bình.
• Đồng thời, các khối quân sự đối đầu cũng không còn tồn tại trong quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh. Nhờ đó, các vụ tranh chấp cũng như xung đột đều được các quốc gia giải quyết bằng phương pháp hòa bình.

Quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh ngày càng trở nên tích cực và mở ra những thay đổi mới trong cục diện thế giới. Những chia sẻ trong bài viết trên đây của DINHNGHIA.COM.VN chắc hẳn cũng đã giúp bạn hiểu hơn về nguyên nhân dẫn đến chiến tranh lạnh cũng như thay đổi của quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh. Chúc bạn luôn học tập tốt!

Tu khoa

chiến tranh lạnh là gì lịch sử 12

em có suy nghĩ gì về chiến tranh lạnh

quan hệ quốc tế trong và sau thời kỳ chiến tranh lạnh