Khi cầm một sản phẩm có dán mác sản xuất theo tiêu chuẩn “ISO 9001” bạn luôn là lựa chọn hàng đầu của người tiêu dùng. Tuy nhiên có nhiều người vẫn mơ hồ về khái niệm ISO tại sao sản phẩm được làm theo tiêu chuẩn này lại tốt đến thế ? Chúng ta cùng tìm hiểu xem nhé.
ISO là gì?
ISO là viết tắt của cụm từ tiếng Anh “International Organization for Standardization” có nghĩa là Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế. Tổ chức này là một cơ quan tiêu chuẩn quốc tế bao gồm các đại diện từ các tổ chức tiêu chuẩn quốc gia khác nhau.
Tổ chức ISO được thành lập vào ngày 23/2/1947 tại trụ sở đầu tiên ở Geneva, Thụy Sĩ và hoạt động ở 162 quốc gia khác nhau. Khi được thành lập thì đây là tổ chức đầu tiên được cấp phép tư vấn chung với Hội đồng Kinh tế và Xã hội của Liên hợp quốc
Được biết thì tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế là một tổ chức độc lập phi chính phủ và các thành viên của tổ chức này là các tổ chức tiêu chuẩn của 162 quốc gia thành viên. Đây chính là một nhà phát triển lớn nhất thế giới về các tiêu chuẩn hóa quốc tế tự nguyện cũng như tạo điều điện thuận lợi cho thương mại thế giới bằng cách cung cấp các tiêu chuẩn chung giữa các quốc gia.
Các tiêu chuẩn này được xây dựng nhằm mục đích tạo ra các sản phẩm và dịch vụ an toàn, đáng tin cậy và có chất lượng tốt. Các tiêu chuẩn mà ISO đưa ra giúp các doanh nghiệp tăng năng suất trong khi giảm thiểu sai sót và lãng phí. Nó cho phép so sánh sản phẩm từ các thị trường khác nhau và tạp điều kiện cho các doanh nghiệp tham gia và một thị trường mới, đồng thời hỗ trợ sự phát triển thương mại toàn cầu trên cơ sở công bằng. Các tiêu chuẩn chứng nhận hệ thống cũng có tác dụng bảo vệ người tiêu dùng- người dùng cuối của sản phẩm và dịch vụ để đảm bảo rằng các sản phẩm được chứng nhận tuân thủ các tiêu chuẩn tối thiểu được thiết lập quốc tế.
Các thành viên của tổ chức ISO
ISO gồm 162 thành viên được chia thành 3 dạng:
- Hội viên: Đây là cơ quan tiêu chuẩn đại diện ở mỗi quốc gia và là những thành viên duy nhất của ISO có quyền biểu quyết.
- Thành viên thường trực: Là những quốc gia không có tổ chức tiêu chuẩn của riêng họ. Các thành viên này được thông báo về công việc của ISO, nhưng không tham gia vào việc ban hành tiêu chuẩn.
- Thành viên đăng ký: Là những quốc gia có nền kinh tế nhỏ. Họ cần trả lệ phí thành viên và có thể theo dõi sự phát triển của các thành viên.
Các tiêu chuẩn ISO phổ biến
Tính đến thời điểm này thì tổ chức quốc tế ISO đã xây dựng được hơn 22348 tiêu chuẩn quốc tế mang lợi ích thực tế và có thể đo lường được hầu hết mọi lĩnh vực. Một số bộ tiêu chuẩn phổ biến được thực hiện bên dưới đây:
ISO 9000 là gì ?
ISO 9000 được công bố lần đầu tiên vào năm 1987 bởi tổ chức ISO. Nó được thiết kế dựa trên tiêu chuẩn BS 5750 của BSI được đề xuất theo ISO 1979.
Tiêu chuẩn Hệ thống quản lý chất lượng ISO 9000 được xây dựng để giúp các tổ chức đảm bảo đáp ứng nhu cầu của khách hàng và các bên liên quan khác trong khi đáp ứng các yêu cầu theo luật định và quy định liên quan đến sản phẩm hoặc dịch vụ.
ISO 9000 đề cập đến các nguyên tắc cơ bản của các hệ thống quản lý chất lượng, bao gồm bảy nguyên tắc quản lý chất lượng cụ thể. Bộ tiêu chuẩn này đề cập đến các yêu cầu mà các tổ chức muốn đạt tiêu chuẩn cần phải đáp ứng.
ISO 9001 là gì ?
Bộ tiêu chuẩn phổ biến nhát trên toàn thế giới chính là tiêu chuẩn ISO 9001. Tính đến năm 2018, phiên bản mới nhất của ISO 9001 là phiên bản ISO 9001:2015. Đây là một tiêu chuẩn về Hệ thống quản lý chất lượng do tổ chức ISO phát triển và ban hành vào 24/9/2015 (phiên bản ban đầu được ban hành năm 1987).
ISO 9001 đưa ra các yêu cầu được sử dụng như một tiêu chuẩn áp dụng vào Hệ thống quản lý chất lượng. Tiêu chuẩn này cũng được sử dụng cho việc đánh giá chứng nhận phù hợp với Hệ thống quản lý chất lượng của một tổ chức.
Tham khảo: Dịch vụ Tư Vấn - Chứng Nhận ISO 9001 mới nhất của KNACert
ISO 13485 là gì ?
Bộ tiêu chuẩn ISO 13485 được xây dựng và kiểm soát chất lượng y tế cụ thể là cho ngành thiết bị y tế.
Bộ tiêu chuẩn này được thiết kế và sử dụng bởi các tổ chức tham gia vào việc thiêt kế, sản xuất và lắp đặt cũng như bảo dưỡng các thiết bị y tế cùng các dịch vụ có liên quan.
ISO 14001 là gì ?
ISO 14001 (viết tắt của ISO 14001: 2015) là tiêu chuẩn quốc tế quy định các yêu cầu cơ bản đối với Hệ thống quản lý môi trường hiệu quả (EMS). Là một phần của tiêu chuẩn ISO 14000 về quản lý môi trường, ISO 14001 là tiêu chuẩn tự nguyện mà các tổ chức có thể chứng nhận. Việc tích hợp tiêu chuẩn này với các tiêu chuẩn khác, phổ biến nhất là ISO 9001 có thể hỗ trợ hơn nữa việc hoàn thành các mục tiêu của tổ chức.
Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế định nghĩa một hệ thống quản lý môi trường như là một phần của hệ thống quản lý được sử dụng để quản lý các khía cạnh môi trường, thực hiện các nghĩa vụ tuân thủ và giải quyết các rủi ro và cơ hội.
ISO 14001: 2015 nên được sử dụng bởi bất kỳ tổ chức nào muốn thiết lập, cải thiện hoặc duy trì hệ thống quản lý môi trường phù hợp với các yêu cầu và chính sách môi trường được thiết lập của nó.
Xem thêm: Đào Tạo - Chứng Nhận ISO 14001 - An toàn môi trường
ISO 20000 là gì?
ISO/ IEC 20000-1: 2011 là tiêu chuẩn hệ thống quản lý dịch vụ (SMS). Nó chỉ định các yêu cầu cho nhà cung cấp dịch vụ để lên kế hoạch, thiết lập, triển khai, vận hành, theo dõi, xem xét, duy trì và cải thiện SMS. Các yêu cầu bao gồm thiết kế, chuyển tiếp, phân phối và cải tiến các dịch vụ để đáp ứng các yêu cầu dịch vụ đã thỏa thuận.
ISO 22000 là gì?
Bộ tiêu chuẩn ISO 22000 chính là tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm. Hiện nay phiên bản cập nhật mới nhất chính là ISO 22000:2018 có vạch ra được những thứ một tổ chức cần được chứng minh là có khả năng kiểm soát các nguy cơ về an toàn thực phẩm nhằm đảm bảo thực hiện ra được các sản phẩm an toàn hơn.
Tham khảo: Dịch Vụ Chứng Nhận ISO 22000:2018 - An toàn thực phẩm
ISO 26000 là gì?
ISO 26000 là tiêu chuẩn về trách nhiệm xã hội. Nó giúp làm rõ trách nhiệm xã hội là gì, giúp các doanh nghiệp và tổ chức dịch các nguyên tắc thành hành động hiệu quả và chia sẻ các phương pháp hay nhất liên quan đến trách nhiệm xã hội, toàn cầu. Nó nhắm vào tất cả các loại tổ chức bất kể hoạt động, kích thước hoặc vị trí của họ.
ISO/ IEC 27000 là gì?
Bộ tiêu chuẩn ISO/ IEC 27000 giúp các tổ chức giữ an toàn thông tin tài sản. Sử dụng bộ tiêu chuẩn này sẽ giúp tổ chức của ban quản lý bảo mật các loại tài sản như thông tin tài chính, sở hữu trí tuệ, thông tin chi tiết về nhân viên hoặc những thông tin được bên thứ ba giao phó.
ISO/ IEC 27001 là tiêu chuẩn nổi tiếng nhất trong bộ tiêu chuẩn này, nó cung cấp các yêu cầu để xây dựng một hệ thống quản lý an ninh thông tin (ISMS).
ISO 28000:2007 là gì?
ISO 28000: 2007 quy định các yêu cầu đối với một hệ thống quản lý an ninh, bao gồm các khía cạnh quan trọng đối với việc đảm bảo an ninh của chuỗi cung ứng. Quản lý an ninh được liên kết với nhiều khía cạnh khác của quản lý kinh doanh. Các khía cạnh này bao gồm tất cả các hoạt động được kiểm soát hoặc chịu ảnh hưởng của các tổ chức tác động đến an ninh chuỗi cung ứng.
ISO 30000:2009 là gì?
ISO 30000: 2009 quy định các yêu cầu cho hệ thống quản lý để cho phép cơ sở tái chế tàu phát triển và thực hiện các thủ tục, chính sách và mục tiêu. Qua đó, các cơ sở có thể thực hiện các hoạt động tái chế tàu an toàn và môi trường theo tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế. Các yêu cầu của hệ thống quản lý có tính đến các yêu cầu phản lý liên quan, tiêu chuẩn an toàn và các yếu tố môi trường mà cơ sở tái chế tàu cần phải xác định và tuân thủ để thực hiện tái chế tài an toàn và bảo vệ môi trường.
ISO 30000:2009 áp dụng cho toàn bộ quá trình:
- Cho phép tàu tái chế bởi cơ sở;đánh giá các mối nguy hiểm trên tàu;
- Xác định và tuân thủ mọi yêu cầu thông báo và nhập khẩu áp dụng đối với tàu được tái chế;
- Thực hiện quy trình tái chế một cách an toàn và thân thiện với môi trường;
- Tiến hành đào tạo theo yêu cầu;đảm bảo sự sẵn có của các tiện nghi xã hội (ví dụ như viện trợ đầu tiên, kiểm tra sức khỏe, thực phẩm và đồ uống);
- Lưu trữ và xử lý vật liệu và chất thải từ tàu;
- Dòng chất thải và quản lý dòng tái chế, bao gồm các thỏa thuận hợp đồng;
- Kiểm soát tài liệu cho quy trình, bao gồm mọi thông báo áp dụng về việc xử lý cuối cùng của tàu.
ISO 45001 là gì?
Một tiêu chuẩn mới nhưng được áp dụng khá rộng rãi ở đây chính là bộ tiêu chuẩn ISO 45001. Đây là bộ tiêu chuẩn “Hệ thống quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp”. Tiêu chuẩn này giúp các tổ chức giảm gánh nặng bằng cách cung cấp một khuôn khổ để cải thiện an toàn cho nhân viên, giảm rủi ro tại nơi làm việc và tạo điều kiện làm việc tốt hơn, an toàn hơn.
“Hệ thống quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp”. Tiêu chuẩn này giúp các tổ chức giảm gánh nặng bằng cách cung cấp một khuôn khổ để cải thiện an toàn cho nhân viên, giảm rủi ro tại nơi làm việc và tạo điều kiện làm việc tốt hơn, an toàn hơn.
Tham khảo: Dịch vụ Tư Vấn - Chứng Nhận ISO 45001 mới nhất của KNACert
ISO 50001:2018 là gì?
Bộ tiêu chuẩn ISO 50001 là bộ tiêu chuẩn giúp hỗ trợ cho các tổ chức trong lĩnh vực sử dụng năng lượng hiệu quả hơn thông qua sự phát triển của hệ thống quản lý năng lượng (EnMS).
Thực hiện dựa trên mô hình hệ thống quản lý cải tiến liên tục. Chúng cũng được sử dụng cho các tiêu chuẩn nổi tiéng khác nhau như bộ ISO 9001 hoặc ISO 14001. Điều này giúp các tổ chức tích hợp quản lý năng lượng trở nên dễ dàng hơn trong việc nỗ lực nâng cao chất lượng và quản lý môi trường.
ISO /IEC 17025 là gì?
Tiêu chuẩn ISO /IEC 17025 là bộ tiêu chuẩn quốc tế có quy định các yêu cầu nhằm đảm bảo năng lực của phòng thử nghiệm và hiệu chuẩn ( gọi tắt là PTN). Bộ tiêu chuẩn ISO này đưa ra các yêu cầu mà các phòng thử nghiệm cần phải đáp ứng được để chứng minh rằng đang áp dụng một hệ thống chất lượng; có năng lực kỹ thuật và có thể đưa ra được các kết quả thử nghiệm hoặc tiêu chuẩn có giá trị kỹ thuật. Nội dung của ISO 17025 bao quát tất cả các điều của ISO 9001 đồng thời bổ sung các yêu cầu kỹ thuật mà một Phòng Thử Nghiệm cần phải đáp ứng được
Bộ tiêu chuẩn ISO/IEC 17025 bao gồm có 5 phần trong đó có phòng thí nghiệm cần phải thấu hiểu và đáp ứng các yêu cầu trong phần 4 và phần 5 của bộ tiêu chuẩn này,
Tiêu chuẩn này qui định các yêu cầu chung về năng lực thực hiện các phép thử và/hoặc hiệu chuẩn bao gồm cả việc lấy mẫu. Tiêu chuẩn này đề cập đến việc thử nghiệm và hiệu chuẩn được thực hiện bằng các phương pháp tiêu chuẩn, không tiêu chuẩn và các phương pháp do Phòng thử nghiệm (PTN) tự xây dựng.
Tiêu chuẩn ISO 17025:2017 có thể áp dụng cho được với tất cả các tổ chức thực hiện thử nghiệm và hiệu chuẩn không cần phụ thuộc vào số lượng nhân viên hay phạm vi hoạt động thử nghiệm và hiệu chuẩn.
Tham khảo: Dịch vụ Chứng Nhận ISO 17025 tại KNACert
(*) Lưu ý:
Các tiêu chuẩn ISO đều được thực hiện tự nguyện mà không bắt buộc. Các Doanh Nghiệp và tổ chức áp dụng nhằm giúp năng suất được tăng và quản lý hệ thống chất lượng được cải thiện hơn. Tuy nhiên, nếu khách hàng hoặc đối tác của bạn yêu cầu phải áp dụng, thì bạn cũng “buộc” phải thực hiện đúng các tiêu chuẩn ISO vì nếu không đáp ứng được các yêu cầu này, khách hàng/ đối tác sẽ không tin tưởng và không mua hàng.
Vì bộ tiêu chuẩn ISO này cũng là bộ tiêu chuẩn chung được rất nhiều quốc gia chấp nhận nên chúng là một trong những biện pháp hữu hiệu tốt nhất để Doanh Nghiệp có thể kết nối và hợp tác với các đơn vị nước ngoài.
Trên đây là những vấn đề cơ bản về Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế cùng các tiêu chuẩn ISO phổ biến được nhiều đơn vị, doanh nghiệp Việt áp dụng. Hi vọng những thông tin trong bài viết này hữu ích với các bạn và giúp các bạn hiểu rõ ISO là gì.
