Or you want a quick look: Sơ đồ tư duy là gì?
Nằm trong Top 8 các phương pháp rèn luyện trí nhớ hiệu quả, sơ đồ tư duy là một thuật ngữ khá quen thuộc đối với hầu hết các bạn sinh viên hay những người đi làm. Vậy sơ đồ tư duy là gì? Cách vẽ sơ đồ tư duy? Cùng GiaiNgo tìm hiểu bạn nhé!
Sơ đồ tư duy là gì?
Sơ đồ tư duy là một công cụ tổ chức tư duy, có vai trò như một phương tiện giúp tăng khả năng ghi nhận hình ảnh của não bộ. Đây được xem như một hình thức để ghi nhớ một cách chi tiết, tổng hợp, phân tích vấn đề nào đó thành một dạng của lược đồ phân nhánh.
Sơ đồ tư duy còn được gọi là Mindmap, nói tóm gọn là phương pháp ghi chú sáng tạo các ý tưởng bằng cách sử dụng từ ngữ ngắn gọn (keyword) và hình ảnh sinh động giúp bộ não con người tiếp cận và ghi nhớ thông tin nhanh hơn.
Cách vẽ sơ đồ tư duy đẹp
Sơ đồ tư duy được sử dụng rộng rãi và khá hiệu quả trong việc ghi chép hoặc ghi nhớ. Vậy nhưng làm thế nào để vẽ một sơ đồ tư duy đúng và khoa học? Dưới đây là các bước tham khảo để vẽ một sơ đồ tư duy đẹp mắt và dễ nhìn:
Cách vẽ sơ đồ tư duy bằng tay đẹp bằng bút chì
Dụng cần chuẩn bị:
- Giấy khổ lớn, để khi sử dụng chúng ta không bị tình trạng thiếu giấy nếu nội dung quá nhiều
- Một hộp bút lông nhiều màu, giúp ta có thể trang trí các cấu trúc phân nhánh trực quan hơn.
- Tài liệu cần dùng để mô phỏng trên sơ đồ tư duy
Bước 1: Xác định ý tưởng hoặc chủ đề chính của sơ đồ
- Bạn phải xác định được Central Idea (ý chính) của sơ đồ bởi nó là chủ thể đại diện cho chủ đề mà bạn sẽ triển khai và khám phá, cũng là mốc khởi đầu cho sơ đồ tư duy.
- Thông thường chủ đề lớn sẽ được đặt ở vị trí trung tâm, sử dụng hình ảnh to và tô màu nổi bật, rõ nét.
Bước 2: Thêm các nhánh lớn phát triển từ chủ đề chính
- Xác định các nhánh lớn liên quan đến chủ đề hoặc ý tưởng.
- Vẽ đường phân nhánh xuất phát từ chủ đề ở trung tâm nối với từng ý.
- Nên sử dụng đường dày cho những nhánh chính. Độ dày của nhánh cho thấy tầm quan trọng trong mạng lưới hệ thống phân cấp Mindmap.
Bước 3: Mở rộng các nhánh nội dung chi tiết để phát triển sơ đồ tư duy
- Từ mỗi ý lớn, ta phân nhánh, mở rộng nhiều ý nhỏ để tạo sự chi tiết cho chủ đề đó.
- Các ý phát triển từ nhánh phải có nội dung chung hướng đến chủ đề chính của sơ đồ sao cho đồng nhất và logic.
Bước 4: Tô đậm đường cong màu sắc, vẽ thêm hình minh họa và hoàn thiện sơ đồ
- Bạn cần bổ sung thêm những hình ảnh minh họa cho các nhánh lớn nhằm trực quan và dễ liên tưởng hơn.
- Tô đậm màu sắc cho các nhánh lớn cũng như nhánh phụ. Mỗi nhánh có các mã màu riêng sẽ giúp bạn định hình một cách tổng quát hơn.
- Có thể thêm những kí hiệu riêng của bạn sao cho dễ nhớ nhất.
Cách vẽ sơ đồ tư duy môn văn hiệu quả nhất
Để vẽ sơ đồ tư duy môn Văn hiệu quả, bạn cần chú ý các bước sau:
- Tạo ý tưởng chính (ý tưởng trung tâm)
- Tạo nhánh cho bản đồ tư duy
- Thêm hình ảnh cho sơ đồ
Nếu bạn quá chán nản với những con chữ dài lê thê trong Văn học, bạn có thể sử dụng Mindmap như một phương thức trực quan và hiệu quả trong việc ghi nhớ những tác phẩm, những ý chính trong văn học.
Bạn cũng nên thêm thắt những hình ảnh gợi nhớ trong Mindmap môn Văn. Việc sử dụng hình ảnh có tác dụng kích thích thị giác và não bộ tiếp nhận thông tin nhanh hơn, nhờ đó giúp bạn tiết kiệm thời gian học bài mà vẫn không quên ý.
Cách vẽ sơ đồ tư duy môn lịch sử
Môn lịch sử đòi hỏi phải nhớ nhiều các mốc thời gian và sự kiện. Vì thế bạn cần nghiên cứu, bám sát các sự kiện trong sách giáo khoa trước khi vẽ. Để vẽ sơ đồ tư duy môn lịch sử hiệu quả, bạn phải:
- Bám sát kiến thức và sự kiện trong sách giáo khoa.
- Không dùng câu quá dài mang tính liệt kê.
- Từ ngữ ngắn gọn, súc tích. Mốc sự kiện được ghi khác màu, có thể thêm hình ảnh gợi nhớ về sự kiện.
- Nên phát huy tối đa phong cách cá nhân của bản thân trong sơ đồ tư duy để ghi nhớ lâu hơn.
Cách vẽ sơ đồ tư duy trên máy tính
Vẽ sơ đồ tư duy trên máy tính hiện nay đang là một phương pháp được nhiều bạn trẻ tin dùng. Bạn không có hoa tay, không giỏi vẽ vời hay không có tính sáng tạo cũng không sao cả, vì đã có những phần mềm máy tính hỗ trợ bạn trong việc vẽ Mindmap.
Cách vẽ sơ đồ tư duy trong Powerpoint
Bộ phần mềm Microsoft Office là công cụ quen thuộc hữu dụng trong nhiều trường hợp. Bạn có thể tham khảo cách vẽ sơ đồ tư duy trong Microsoft Powerpoint dưới đây:
Bước 1: Mở một slide mới và thêm tiêu đề cho sơ đồ tư duy.
Bước 2: Chèn SmartArt. SmartArt sẽ tạo thành bố cục của bản đồ tư duy. Tuy có nhiều bố cục SmartArt khác nhau, nhưng bạn nên chọn Horizontal Hierarchy bởi nó gần giống với bản đồ tư duy nhất.
Bước 3: Click vào hộp đầu tiên (hộp trung tâm), nhập chủ đề tư duy. Trong ví dụ này, chủ đề cốt lõi là “GiaiNgo”.
Bước 4: Chủ đề cốt lõi sẽ được chia làm các chủ đề chính và chủ đề phụ. Ở đây các chủ đề chính là “CĐC 1” và “CĐC 2”. Theo đó tương tự các chủ đề phụ cũng sẽ tương ứng với chủ đề chính. Ví dụ, chủ đề chính “CĐC 1” sẽ có các chủ đề phụ là “CĐP 1” và “CĐP 2”.
Bước 5: Bạn cũng có thể sử dụng SmartArt Text box ở bên trái để thêm thông tin chi tiết và thêm hoặc bớt các hình của SmartArt.
Bước 6: Thanh công cụ SmartArt Design and Format giúp bản đồ tư duy đẹp hơn và thu hút khán giả.
Chú ý rằng, khi gặp phải một lỗi nào đó trong quá trình tạo sơ đồ tư duy, bạn có thể nhấn Reset Graphic (trên thanh công cụ SmartArt Design) để trở lại trạng thái ban đầu.
Cách vẽ sơ đồ tư duy trong Word
Vẽ sơ đồ tư duy trong Word là một phương pháp đơn giản và tiện lợi nếu bạn không tiện tải những ứng dụng quá cầu kỳ. Bạn có thể thực hiện vẽ sơ đồ tư duy trong Word bằng cách sau:
Bước 1: Mở một trang Word mới, chọn Insert
Bước 2: Chọn lệnh Shapes. Đây là kho hình vẽ, hình khối… hỗ trợ cho việc vẽ sơ đồ tư duy một cách nhanh chóng.
Bước 3: Để nhập thông tin vào trong sơ đồ tư duy. Click chuột phải chọn Add Text.
Bước 4: Để phân biệt các cấp bậc của đối tượng trong sơ đồ, bạn chọn vào đối tượng. Tại Tab Format, chọn lệnh “Shape Fill” để lựa chọn màu đổ vào trong biểu tượng đó.
Bước 5: Sau khi hoàn thành ở biểu tượng thứ nhất, bạn tiếp tục vào Shapes và chọn các biểu tượng khác mà mình cần sử dụng để vẽ.
Một số mẫu sơ đồ tư duy dễ thương, đẹp, đơn giản
Nếu bạn đang bí ý tưởng không biết phải vẽ sơ đồ tư duy như thế nào, hãy tham khảo một số mẫu sơ đồ tư duy thông dụng và đẹp mắt dưới đây:
15 phần mềm vẽ sơ đồ tư duy miễn phí và chuyên nghiệp, tốt nhất
Như đã đề cập ở trên, vẽ sơ đồ tư duy trên máy tính đang là phương thức phù hợp với thế hệ các bạn trẻ ngày nay. Những phần mềm chuyên dụng vẽ Mindmap giúp cho bạn không phải đau đầu tìm kiếm những ý tưởng để vẽ trên giấy nữa, tiết kiệm thời gian và tính thẩm mỹ cao hơn.
Top 15 phần mềm vẽ sơ đồ tư duy miễn phí và chuyên nghiệp hiện nay, bạn có thể tham khảo:
Edraw Mind Map
Edraw Mind Map hỗ trợ tính năng tự động sắp xếp và chèn nhiều chủ đề cùng lúc để bạn có thể đưa thêm nhiều thông tin vào bản đồ, đồng thời có thể in ấn và chia sẻ tới bạn bè của mình.
Mindjet MindManager
Mindjet MindManager cung cấp cho bạn các mẫu sơ đồ tư duy từ đơn giản đến phức tạp. Bạn có thể sử dụng chế độ xem nhiều sơ đồ cùng lúc để so sánh và đưa ra lựa chọn phù hợp nhất với nội dung công việc của mình.
iMindMap
iMindMap cung cấp cho bạn hàng trăm mẫu hình ảnh có sẵn. Việc của bạn chỉ là lựa chọn hình ảnh phù hợp cho các ý tưởng trung tâm đến các nhánh con khác nhau.
Khi sử dụng iMindMap, bạn có thể dễ dàng thiết kế bản đồ tư duy nhờ giao diện trực quan, màu sắc đơn giản, hình ảnh bắt mắt và lôi cuốn.
SimpleMind Desktop
SimpleMind Desktop được đánh giá là một trong những chương trình thiết kế bản đồ tư duy tốt nhất hiện nay. Phần mềm này hỗ trợ cho người dùng nhiều thao tác khác nhau, hiệu ứng và màu sắc sinh động, cho phép tổ chức và quản lý bản đồ, chia sẻ các ý tưởng lên dịch vụ đám mây.
TheBrain
TheBrain phù hợp với người mới bắt đầu sử dụng phần mềm vẽ sơ đồ tư duy trên máy tính. Bởi lẽ thư viện của TheBrain có nhiều hình ảnh phong phú, đáp ứng được các yêu cầu ghi chú của người dùng một cách dễ dàng.
ConceptDraw Mindmap
ConceptDraw Mindmap là một phần mềm cho hoạt động tư duy – lập bản đồ và tư duy trực quan. ConceptDraw Mindmap cho phép bạn trình bày thông tin một cách trực quan, đơn giản. Bạn có thể sử dụng nó để tổ chức các buổi sự kiện, ghi chú, kế hoạch công việc,và làm công cụ hữu hiệu cho bài thuyết trình.
Blumind
Blumind hỗ trợ người dùng nhanh chóng thiết kế, xây dựng sơ đồ tư duy bởi các từ ngữ, ý tưởng, nhiệm vụ. Tiếp sau đó nó sẽ bố trí các biểu đồ theo một dạng sơ đồ nào đó, chẳng hạn sơ đồ tổ chức, sơ đồ hình cây, sơ đồ logic. Sau khi thiết kế xong bạn còn có thể xuất các sơ đồ đó ra file ảnh.
Freeplane
Freeplane hướng tới sự đơn giản và tốc độ tối đa khi sử dụng, là sự kết hợp giữa công cụ soạn thảo văn bản và công cụ vẽ sơ đồ. Nó cho phép người dùng thêm nội dung nhanh chóng vào trong chương trình soạn thảo văn bản.
XMind
XMind cho phép tạo sơ đồ tư duy sử dụng trong việc xây dựng các dự án, kế hoạch hay nhiệm vụ nào đó nhằm định hướng tốt hơn cho công việc. Phần mềm này chứa nhiều thành phần tùy chỉnh bản đồ khác nhau, hỗ trợ ảnh, ghi chú, tệp tin và hyperlink.
MindMaple
MindMaple là ứng dụng đa nền tảng hoạt động trên cả Windows, Mac OS X và iOS, hỗ trợ người dùng thiết lập các sơ đồ tư duy đơn giản và nhanh chóng. Phần mềm cung cấp hàng trăm mẫu biểu đồ khác nhau để bạn lựa chọn, hỗ trợ chèn nhiều dữ liệu vào sơ đồ và xuất sơ đồ ra nhiều định dạng.
OpenMind
Open Mind hỗ trợ hơn 50 hình ảnh bong bóng khác nhau gồm hình tròn, hình hộp thoại nói chuyện, hình ngôi sao, hình sơ đồ. Chương trình còn mang đến nhiều giao diện khác nhau do người dùng tùy chọn, giao diện có sẵn hoặc dựa theo sở thích.
Bạn cũng được phép tìm kiếm một từ bất kỳ trong sơ đồ tư duy của mình với chức năng tìm kiếm thông minh.
Mindomo
Mindomo là ứng dụng tạo sơ đồ ngay trên nền web với đầy đủ các công cụ hỗ trợ, có thể sử dụng trên bất kỳ trình duyệt web nào. Hơn nữa, dịch vụ này có thể truy cập từ cả máy tính lẫn di động, dữ liệu của bạn sẽ được đồng bộ hóa và truy cập tiện lợi mọi lúc mọi nơi.
Novamind
NovaMind là phần mềm có giao diện trực quan và khá đơn giản, thân thiện với người dùng. Bạn có thể sử dụng theme chủ đề có sẵn được tích hợp trên phần mềm, các mẫu template để sáng tạo ra cho mình những bản đồ tư duy độc đáo và ấn tượng nhất.
Coggle
Coggle giúp bạn chia sẻ bản đồ tư duy của mình với bạn bè và đồng nghiệp để làm việc cùng nhau thuận tiện hơn. Bạn có thể lựa chọn nhiều hình dạng bản đồ khác nhau, thêm các ghi chú và hình ảnh đính kèm với bản đồ để chi tiết hóa các dự án của mình.
MindArchitect
MindArchitect là một trong những phần mềm lập bản đồ tư duy ấn tượng nhất hiện nay đang được rất nhiều người quan tâm, tìm hiểu. Với nhiều công việc đòi hỏi sự tư duy về hình ảnh, màu sắc thì phần mềm MindArchitect sẽ là công cụ hỗ trợ đắc lực cho người dùng.
Vậy là thông qua bài viết, bạn đã biết được cách vẽ sơ đồ tư duy ra sao rồi phải không? Sử dụng sơ đồ tư duy một cách đúng đắn và khoa học giúp gia tăng trí nhớ của bạn đáng kể đó. Và đừng quên chia sẻ bài viết cũng như theo dõi GiaiNgo để được cập nhật nhiều kiến thức hơn nha!
