Hoá học 9 Bài 18: Nhôm

Hoá học 9 Bài 18: Nhôm giúp các em học sinh lớp 9 nắm vững kiến thức về tính chất vật lí, tính chất hóa học và ứng dụng của nhôm. Đồng thời giải nhanh được các bài tập Hóa học 9 chương 2 trang 57, 58.

Việc giải Hóa 9 bài 18 trước khi đến lớp các em nhanh chóng nắm vững kiến thức hôm sau ở trên lớp sẽ học gì, hiểu sơ qua về nội dung học. Đồng thời giúp thầy cô tham khảo, nhanh chóng soạn giáo án cho học sinh của mình. Vậy sau đây là nội dung chi tiết tài liệu, mời các bạn cùng tham khảo tại đây.

Tóm tắt lý thuyết Hoá 9 Bài 18: Nhôm

I. Tính chất vật lý của nhôm

Kim loại có màu trắng bạc, có ánh kim nhẹ.

Dẫn điện, dẫn nhiệt tốt.

Có tính dẻo, dễ dát mỏng, kéo sợi.

II. Tính chất hóa học của nhôm

1. Các tính chất của kim loại

a. Tác dụng với phi kim

Với oxi: 4Al + 3O₂

Với clo: 2Al + 3Cl₂

Với lưu huỳnh: 2Al + 3S

b. Tác dụng với axit

Phản ứng với HCl, H₂SO₄ loãng

Phản ứng với H₂SO₄ đặc, nóng; HNO₃ đặc

Không phản ứng với H₂SO₄ đặc, nguội; HNO₃ đặc nguội

c. Tác dụng với dung dịch muối

Đẩy kim loại đứng sau ra khỏi dung dịch muối:

2Al + 3FeSO₄ → Al₂(SO₄)₃ + Fe

2. Tính chất riêng của Al

Tác dụng với dung dịch kiềm tạo thêm muối + khí hidro

2Al + 2NaOH + 2H₂O → 2NaAlO₃

Dùng phản ứng để nhận biết Al

III. Sản xuất nhôm

Nguyên liệu: Quặng boxit (Al₂O₃)

Phương pháp: Điện phân hỗn hợp nóng chảy nhôm oxit và criolit

Phản ứng:

2Al₂O₃

IV. Ứng dụng của Al

Sản xuất đồ dùng gia đình

Dây dẫn điện, vật liệu xây dựng

Công nghiệp máy bay, ô tô, tàu vũ trụ.

Giải bài tập Hóa 9 Bài 18 trang 57, 58

Câu 1

Hãy điền vào bảng những tính chất tương ứng với những ứng dụng của nhôm:

Gợi ý đáp án

Câu 2

Thả một mảnh nhôm vào các ống nghiệm chứa các dung dịch sau:

a) MgSO₄.

b) CuCl₂.

c) AgNO₃.

d) HCl.

Cho biết hiện tượng xảy ra? Giải thích và viết phương trình hóa học.

Gợi ý đáp án

a) Không có phản ứng, vì hoạt động hóa học của Mg > Al.

b) Al tan dần, màu xanh lam của dung dịch nhạt dần, có chất rắn màu đỏ bám vào bề mặt nhôm.

2Al + 3CuCl₂ → 2AlCl₃ + 3Cu ↓

c) Al tan dần, có chất rắn màu xám bám ngoài Al.

Al + 3AgNO₃ → Al(NO₃)₃ + 3Ag ↓

d) Có khí hiđro bay lên:

2Al + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂ ↑ .

Câu 3

Có nên dùng xô, chậu, nồi nhôm để đựng vôi, nước vôi tôi hoặc vữa xây dựng không? Giải thích.

Gợi ý đáp án

Nếu dùng xô, chậu, nồi nhôm để đựng vôi, nước vôi hoặc vữa thì

Các dụng cụ này sẽ bị chóng hư vì trong vôi, nước vôi hoặc vữa đều có chứa Ca(OH)₂ là một chất kiềm nên tác dụng được với Al₂O₃ (vỏ bọc ngoài các đồ dùng bằng nhôm), sau đó đến Al bị ăn mòn.

Phương trình phản ứng:

Al₂O₃ + Ca(OH)₂ → Ca(AlO₂)₂ + H₂O

2Al + Ca(OH)₂ + 2H₂O → Ca(AlO₂)₂ + 3H₂ ↑ .

Câu 4

Có dung dịch muối AlCl₃ lẫn tạp chất là CuCl₂. Có thể dùng chất nào sau đây để làm sạch muối nhôm? Giải thích sự lựa chọn.

a) AgNO₃.

b) HCl.

c) Mg.

d) Al.

e) Zn.

Gợi ý đáp án

d) Dùng Al để làm sạch muối nhôm vì:

2Al + 3CuCl₂ → 2AlCl₃ + 3Cu ↓

Câu 5

Thành phần chính của đất sét là Al₂O₃.2SiO₂.2H₂O. Hãy tính thành phần phần trăm theo khối lượng của Al có trogn hợp chất trên.

Gợi ý đáp án

M _{Al2O3.2SiO2.2H2O} = 27.2 + 16.3 + 2.(28 + 16.2) + 2.(2 + 16) = 258 (g)

Câu 6

Để xác định thành phần phần trăm khối lượng của hỗn hợp A gồm bột nhôm và bột magie, người ta thực hiện hai thí nghiệm sau:

Thí nghiệm 1: Cho m gam hỗn hợp A tác dụng hết với dung dịch H₂SO₄ loãng dư, thu được 1568 ml khí ở điều kiện tiêu chuẩn.

Thí nghiệm 2: Cho m gam hỗn hợp A tác dụng với dung dịch NaOH dư, sau phản ứng thấy còn lại 0,6 gam chất rắn.

Tính phần trăm khối lượng của mỗi chất trong hỗn hợp A.

Gợi ý đáp án

Ở thí nghiệm 2: Chỉ có Al tác dụng với dung dịch NaOH và bị hòa tan hết vì NaOH dư.

Chất rắn còn lại là Mg = 0,6 gam hay = 0,6 : 24 = 0,025 mol

Ở thí nghiệm 1: Số mol H₂ = 1,568 : 22,4 = 0,07 mol. Gọi x là số mol Al.

Phương trình hóa học:

2Al + 3H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃+ 3H₂

x → 1,5x (mol)

Mg + H₂SO₄ → MgSO₄ + H₂

0,025 → 0,025 (mol)

Theo hiđro, ta có: 1,5x + 0,025 = 0,07 => x = 0,03 mol = n_Al

Khối lượng của hỗn hợp: m = m_Mg + m_Al = 0,6 + 0,03.27 = 1,41 gam

%Mg = 0,6.1,41 x 100% = 42,55%; %Al = 100% – 42,55% = 57,45%.

Hoá học 9 Bài 18: Nhôm giúp các em học sinh lớp 9 nắm vững kiến thức về tính chất vật lí, tính chất hóa học và ứng dụng của nhôm. Đồng thời giải nhanh được các bài tập Hóa học 9 chương 2 trang 57, 58.

Việc giải Hóa 9 bài 18 trước khi đến lớp các em nhanh chóng nắm vững kiến thức hôm sau ở trên lớp sẽ học gì, hiểu sơ qua về nội dung học. Đồng thời giúp thầy cô tham khảo, nhanh chóng soạn giáo án cho học sinh của mình. Vậy sau đây là nội dung chi tiết tài liệu, mời các bạn cùng tham khảo tại đây.

Tóm tắt lý thuyết Hoá 9 Bài 18: Nhôm

I. Tính chất vật lý của nhôm

Kim loại có màu trắng bạc, có ánh kim nhẹ.

Dẫn điện, dẫn nhiệt tốt.

Có tính dẻo, dễ dát mỏng, kéo sợi.

II. Tính chất hóa học của nhôm

1. Các tính chất của kim loại

a. Tác dụng với phi kim

Với oxi: 4Al + 3O₂

Với clo: 2Al + 3Cl₂

Với lưu huỳnh: 2Al + 3S

b. Tác dụng với axit

Phản ứng với HCl, H₂SO₄ loãng

Phản ứng với H₂SO₄ đặc, nóng; HNO₃ đặc

Không phản ứng với H₂SO₄ đặc, nguội; HNO₃ đặc nguội

c. Tác dụng với dung dịch muối

Đẩy kim loại đứng sau ra khỏi dung dịch muối:

2Al + 3FeSO₄ → Al₂(SO₄)₃ + Fe

2. Tính chất riêng của Al

Tác dụng với dung dịch kiềm tạo thêm muối + khí hidro

2Al + 2NaOH + 2H₂O → 2NaAlO₃

Dùng phản ứng để nhận biết Al

III. Sản xuất nhôm

Nguyên liệu: Quặng boxit (Al₂O₃)

Phương pháp: Điện phân hỗn hợp nóng chảy nhôm oxit và criolit

Phản ứng:

2Al₂O₃

IV. Ứng dụng của Al

Sản xuất đồ dùng gia đình

Dây dẫn điện, vật liệu xây dựng

Công nghiệp máy bay, ô tô, tàu vũ trụ.

Giải bài tập Hóa 9 Bài 18 trang 57, 58

Câu 1

Hãy điền vào bảng những tính chất tương ứng với những ứng dụng của nhôm:

Gợi ý đáp án

Câu 2

Thả một mảnh nhôm vào các ống nghiệm chứa các dung dịch sau:

a) MgSO₄.

b) CuCl₂.

c) AgNO₃.

d) HCl.

Cho biết hiện tượng xảy ra? Giải thích và viết phương trình hóa học.

Gợi ý đáp án

a) Không có phản ứng, vì hoạt động hóa học của Mg > Al.

b) Al tan dần, màu xanh lam của dung dịch nhạt dần, có chất rắn màu đỏ bám vào bề mặt nhôm.

2Al + 3CuCl₂ → 2AlCl₃ + 3Cu ↓

c) Al tan dần, có chất rắn màu xám bám ngoài Al.

Al + 3AgNO₃ → Al(NO₃)₃ + 3Ag ↓

d) Có khí hiđro bay lên:

2Al + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂ ↑ .

Câu 3

Có nên dùng xô, chậu, nồi nhôm để đựng vôi, nước vôi tôi hoặc vữa xây dựng không? Giải thích.

Gợi ý đáp án

Nếu dùng xô, chậu, nồi nhôm để đựng vôi, nước vôi hoặc vữa thì

Các dụng cụ này sẽ bị chóng hư vì trong vôi, nước vôi hoặc vữa đều có chứa Ca(OH)₂ là một chất kiềm nên tác dụng được với Al₂O₃ (vỏ bọc ngoài các đồ dùng bằng nhôm), sau đó đến Al bị ăn mòn.

Phương trình phản ứng:

Al₂O₃ + Ca(OH)₂ → Ca(AlO₂)₂ + H₂O

2Al + Ca(OH)₂ + 2H₂O → Ca(AlO₂)₂ + 3H₂ ↑ .

Câu 4

Có dung dịch muối AlCl₃ lẫn tạp chất là CuCl₂. Có thể dùng chất nào sau đây để làm sạch muối nhôm? Giải thích sự lựa chọn.

a) AgNO₃.

b) HCl.

c) Mg.

d) Al.

e) Zn.

Gợi ý đáp án

d) Dùng Al để làm sạch muối nhôm vì:

2Al + 3CuCl₂ → 2AlCl₃ + 3Cu ↓

Câu 5

Thành phần chính của đất sét là Al₂O₃.2SiO₂.2H₂O. Hãy tính thành phần phần trăm theo khối lượng của Al có trogn hợp chất trên.

Gợi ý đáp án

M _{Al2O3.2SiO2.2H2O} = 27.2 + 16.3 + 2.(28 + 16.2) + 2.(2 + 16) = 258 (g)

Câu 6

Để xác định thành phần phần trăm khối lượng của hỗn hợp A gồm bột nhôm và bột magie, người ta thực hiện hai thí nghiệm sau:

Thí nghiệm 1: Cho m gam hỗn hợp A tác dụng hết với dung dịch H₂SO₄ loãng dư, thu được 1568 ml khí ở điều kiện tiêu chuẩn.

Thí nghiệm 2: Cho m gam hỗn hợp A tác dụng với dung dịch NaOH dư, sau phản ứng thấy còn lại 0,6 gam chất rắn.

Tính phần trăm khối lượng của mỗi chất trong hỗn hợp A.

Gợi ý đáp án

Ở thí nghiệm 2: Chỉ có Al tác dụng với dung dịch NaOH và bị hòa tan hết vì NaOH dư.

Chất rắn còn lại là Mg = 0,6 gam hay = 0,6 : 24 = 0,025 mol

Ở thí nghiệm 1: Số mol H₂ = 1,568 : 22,4 = 0,07 mol. Gọi x là số mol Al.

Phương trình hóa học:

2Al + 3H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃+ 3H₂

x → 1,5x (mol)

Mg + H₂SO₄ → MgSO₄ + H₂

0,025 → 0,025 (mol)

Theo hiđro, ta có: 1,5x + 0,025 = 0,07 => x = 0,03 mol = n_Al

Khối lượng của hỗn hợp: m = m_Mg + m_Al = 0,6 + 0,03.27 = 1,41 gam

%Mg = 0,6.1,41 x 100% = 42,55%; %Al = 100% – 42,55% = 57,45%.