Cơ cấu dân số là một trong các tiêu chí đánh giá trình độ phát triển của một quốc gia. Vậy bạn có biết cơ cấu dân số là gì? Đặc trưng của nó như thế nào không? Cùng DINHNGHIA.COM.VN tìm hiểu ngay cơ cấu dân số là gì cũng như những đặc trưng liên quan đến cơ cấu dân số trong bài viết bên dưới!
Nội dung chính bài viết
Cơ cấu dân số là gì? Cơ cấu dân số vàng là gì?
Định nghĩa cơ cấu dân số. Cơ cấu dân số là gì?
Cơ cấu dân số là gì vốn là câu hỏi được nhiều người quan tâm và chú ý. Nhìn chung, khái niệm này có thể được hiểu là việc vào các tiêu chí như độ tuổi, nghề nghiệp, giới tính, trình độ… mà phân chia dân số thành các bộ phận khác nhau. Những bộ phận này biểu hiện đặc trưng của nhóm người nằm trong bộ phận đó.
Định nghĩa cơ cấu dân số vàng
Cơ cấu dân số vàng là gì?
- Cơ cấu dân số vàng được hiểu là cơ cấu dân số có số người trong độ tuổi lao động cao hơn số người phụ thuộc (người già, trẻ em), thời hạn là 40 năm.
- Với cơ cấu dân số vàng lượng lao động trẻ được tập hợp đông đảo và hùng hậu để vận dụng sức trẻ, trí tuệ làm ra khối lượng của cải vật chất, tích lũy lớn cho tương lai trước giai đoạn dân số già đến.
Đặc trưng của cơ cấu dân số
Dựa vào những tiêu chí nhất định, người ta phân chia dân số thành những nhóm khác nhau với những đặc trưng riêng biệt.
Cơ cấu dân số theo giới
Cơ cấu dân số là gì? Theo giới là khái niệm biểu thị tương quan giữa giới nam so với giới nữ hoặc so với tổng số dân.
- Cơ cấu dân số theo giới thể hiện mối quan hệ, tỉ lệ giữa giới nam với giới nữ hoặc với tổng số dân
- Cơ cấu dân số dưới tác động của trình độ phát triển kinh tế, sự di cư và tuổi thọ (nữ>nam) mà theo thời gian, theo từng khu vực có sự chuyển dịch nhất định.
- Thường ở các nước phát triển, cơ cấu dân số theo giới thì nữ chiếm tỉ lệ cao hơn nam.
- Cơ cấu dân số tác động đến sự phân bố sản xuất, đời sống sinh hoạt và các chính sách phát triển, an sinh của các quốc gia.
Cơ cấu dân số theo độ tuổi
- Cơ cấu dân số theo tuổi là việc tập hợp và sắp xếp con người vào những nhóm tuổi nhất định.
- Việc phân chia dân số theo cơ cấu dân số nhóm tuổi giúp cơ quan chức năng nắm bắt được tình hình sinh, tử, tuổi thọ và có phương hướng xây dựng chính sách điều chỉnh, phát triển nguồn lao động hợp lý.
- Trong cơ cấu dân số theo tuổi, có 3 nhóm tuổi:
- Nhóm dưới tuổi lao động : từ 0 đến 14 tuổi
- Nhóm tuổi lao động: từ 14 đến 59 (hoặc 64) tuổi
- Nhóm trên tuổi lao động: lớn hơn 60 hoặc 65 tuổi
- Tháp dân số biểu hiện cơ cấu dân số theo độ tuổi và giới tính. Gồm 3 loại: tháp mở rộng, thu hẹp và ổn định.
- Một đất nước có dân số trẻ khi: có trên 35% người từ 0-14 tuổi và số người trên 60 tuổi nhỏ hơn 10%. Dân số trẻ đem lại nguồn lao động dồi dào cho xã hội nhưng cũng tạo nên sức ép dân số lớn.
- Một đất nước có dân số già khi: có dưới 25% người trong độ tuổi 0-14 tuổi, trên 15% người trên 60 tuổi. Dân số già thể hiện chất lượng cuộc sống cao do những lương dân số trên 60 tuổi đông và có nhiều kinh nghiệm sống. Tuy nhiên, đây cũng là thách thức về nguồn lao động và gánh nặng về phúc lợi xã hội nhiều hơn cho đất nước.
Cơ cấu dân số theo lao động
- Cơ cấu dân số theo lao động cho biết tại từng khu vực kinh tế tình hình dân số và nguồn lao động diễn biến ra sao.
Dân số hoạt động theo khu vực kinh tế
Có 3 khu vực kinh tế: nông lâm ngư nghiệp – KV1, công nghiệp xây dựng -KV2 và dịch vụ – KV3. Hiện nay xu hướng chuyển dịch dân số về KH2, 3, giảm thiểu ở KV1. Điều này rất phù hợp với tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Nguồn lao động
- Là những người đang trong độ tuổi lao động, có đủ khả năng tham gia lao động.
- Nguồn lao động được chia làm 2 nhóm.
- Nhóm hoạt động kinh tế: là những người có việc làm tạm thời hoặc ổn định hoặc có nhu cầu lao động nhưng chưa tìm được việc.
- Nhóm không hoạt động kinh tế: là học sinh, sinh viên, nội trợ và một số trường hợp khác không tham gia lao động.
Tình hình cơ cấu dân số Việt Nam
- Tính đến tháng 7/2018 theo số liệu mới nhất từ Liên Hợp Quốc, dân số hiện tại của nước ta là 96.535.399 người, chiếm 1,27% dân số thế giới.
- Độ tuổi trung bình ở nước ta 31 tuổi.
- Cơ cấu dân số Việt Nam đang là cơ cấu dân số vàng, cần phải tận dụng và phát triển lợi thế này hơn nữa trong việc xây dựng nhân lực phát triển đất nước.
Trên đây là những thông tin về cơ cấu dân số là gì. Những kiến thức về các lĩnh vực khác như Lịch sử, Địa lý, Nghệ thuật… cũng được đề cập tại DINHNGHIA.COM.VN. Nếu còn bất cứ điều gì thắc mắc, cùng tìm hiểu với chúng tôi ngay tại đây nhé.
