Tân Cương được phân thành Bắc Cương và Nam Cương. Hai vùng đất chia nhau rõ rệt về điều kiện sống và văn hóa, sức sống dồi dào. Ở Bắc Cương, thời gian thì có thể nói là trễ hơn giờ của nội địa 2 tiếng đồng hồ, ví dụ tại An Huy 6h chiều mặt trời lặn hết thì ở đây đến 20h hoặc 21h mặt trời mới hoàn toàn lặn, đó là điều thú vị khi đến đây du lịch. Thủ phủ của Tân cương là Ô Lỗ Mộc Tề, là vùng đất của dân tộc Duy Ngô Nhĩ chủ yếu tập trung ở Nam Cương, mang đậm bản sắc dân tộc. Còn Bắc Cương chủ yếu là du mục Hasake, và cũng là nơi có nhiều thắng cảnh tuyệt mỹ…
Tân Cương luôn được coi là một trong những điểm nóng du lịch của Trung Quốc có lẽ bởi nơi đây chính là cửa ngõ phía Tây của Trung Quốc trên con đường giao thương vào Trung Á từ nhiều thế kỷ trước. Hiện nay, nhiều dấu tích nằm rải rác ở Tân Cương, đặc biệt ở khu vực Nam Cương, đã chứng tỏ một thời kỳ cực thịnh của “Con đường tơ lụa” từ phương Đông sang phương Tây. Ngoài ra, một số di tích cũng liên quan đến con đường thỉnh kinh của cao tăng Huyền Trang năm xưa.
Đến Tân Cương, du khách sẽ được khám phá vẻ đẹp tự nhiên và phóng khoáng của vùng đất này. Nơi đây sở hữu rất nhiều địa điểm du lịch đẹp như thiên đường khiến cho những vị khách khó tính nhất cũng phải hài lòng vì vẻ đẹp choáng ngợp này.
Hồ Kanas
Phải thừa nhận rằng đến Tân Cương mà bỏ qua hồ Kanas thì quả là thiếu sót vô cùng lớn. Hồ nằm trong thung lũng thuộc dãy núi A Lạp Thái nằm ở cực Bắc Tân Cương giáp với Kazakhstan, Mông Cổ, và Nga. Nhờ vị trí đặc biệt ấy mà Kanas có được một vẻ đẹp đây mê hoặc. Có thể du khách đã từng được nghe bao lời tán dượng thế nhưng khi tận mắt đứng trước khung cảnh vĩ đại của hồ nước hơn 200.000 năm tuổi, du khách chỉ biết "nín thở" bởi vẻ đẹp choáng ngợp của nó. Được bao quanh bởi dãy núi khổng lồ, lọt thỏm giữa hàng ngàn cây xanh và những cánh đồng hoa dại đủ màu sắc Kanas như một mỹ nhân quyến rũ khoác chiếc áo xanh ngọc khổng lồ.
Du khách đến đây không chỉ muốn chiêm ngưỡng cảnh sắc tuyệt đẹp mà với hy vọng được nhìn thấy quái vật hồ Kanas, một con thú thần thoại mà theo nhiều người khẳng định họ đã tận mắt trông thấy. Giống như quái vật hồ Loch Ness (Scotland), câu chuyện về quái vật hồ Kanas thường xuyên xuất hiện trên các phương tiện truyền thông Trung Quốc từ những năm 1980.
Thảo nguyên Nalati
Thảo nguyên tại Tân Cương nhiều vô kể nhưng Nalati sẽ khiến du khách có được những khoảnh khắc chạm đến đời sống du mục tự nhiên nhất. Xa xa trên triền đồi xanh mát mắt là những túp lều trắng nhỏ bé với bầy ngựa, dê và cừu đang thong thả gặm cỏ. Tất cả như một tác phẩm nghệ thuật sắp đặt đầy hoàn hảo giữa thiên nhiên và con người. Những túp lều ấy thuộc về các gia đình du mục đang lưu trú trên thảo nguyên Nalati. Cuộc sống của họ đầy ung dung tự tại mà không hề bị ràng buộc bởi bất kỳ tác động nào. Thích thì ở, không thích thì đi. Chẳng thế mà sự khắc khổ nào có hiện hữu trên khuôn mặt của người dân nơi đây.
Rừng Hồ Dương
Đâu chỉ có vậy, Tân Cương còn hút hồn du khách bởi vẻ đẹp của rừng Hồ Dương. Tân Cương có rất nhiều Hồ Dương, nhưng có lẽ đẹp và đặc sắc nhất là ở huyện Y Ngô. Rừng Dương Y Ngô là nơi tập trung nhiều Hồ Dương nhất Trung Quốc và cũng là một trong ba khu rừng nguyên sinh còn lại trên thế giới.
Hồ Dương ở đây được gọi là “hóa thạch đá” và cũng là một trong các loại cây cổ thụ già nhất thế giới. Do môi trường sinh trưởng khó khăn - “sống” trên vùng nội địa của sa mạc và chịu ảnh hưởng trực tiếp của ánh nắng mặt trời nên các cây dương ở đây “tạo dáng” rất đặc biệt. Ở trong môi trường khắc nghiệt nhưng cây Dương vẫn phát triển rất tốt, tính đến nay rừng Dương Y Ngô đã có hơn 9000 cây.
Làng Quỳnh Cố Thập
Ngôi làng này nằm ở Kaladalaxiang, Tekes, Tân Cương. Ngày 13/12/2010, làng được liệt vào danh sách các ngôi làng văn hóa lịch sử của Trung Quốc. Quỳnh Cố Thập có hơn 300 hộ gia đình, trong đó có hơn 1700 người làm nghề chăn nuôi và nhân khẩu chủ yếu là người Kazakh.
Quỳnh Cố Thập được bao quanh bởi các ngọn núi, cánh đồng và những con sông. Các ngôi nhà trong làng được làm từ gỗ và có giá trị lịch sử, văn hóa cao. Người dân ở đây đều lấy nước ở các con sông để sinh hoạt, trồng trọt và chăn nuôi.
Hạ Nhĩ Tây Lí
Hạ Nhĩ Tây Lí nằm trên sườn núi phía nam của Dzungarian Alatau thuộc lãnh thổ tự trị Bortala, Tân Cương. Đây là khu bảo tồn thiên nhiên mới được bổ sung ở Tân Cương vào tháng 6 năm 2000. Trước đây, vùng thảo nguyên này nằm trong khu vực quân sự cấm của Kazakhstan. Đến năm 1998, Hạ Nhĩ Tây Lí mới có mặt trên bản đồ Trung Quốc.
Cảnh đẹp nơi đây sẽ khiến du khách yêu ngay từ lần đầu tiên ghé thăm. Chắc chắn du khách sẽ choáng váng trước những cánh rừng, dòng sông, những ngọn đồi và đặc biệt là những cánh đồng hoa bạt ngàn. Hạ Nhĩ Tây Lí đẹp nhất vào cuối tháng 7 và đầu tháng 8. Du khách sẽ được thưởng thức một bức tranh sơn dầu tuyệt vời mà “mẹ thiên nhiên” ban tặng cho vùng đất Tân Cương.
Taxkorgan
Taxkorgan là một huyện tự trị thuộc địa khu Kashgar, Tân Cương. Taxkorgan theo tiếng Duy Ngô Nhĩ có nghĩa là “thành phố đá”. Nó được đặt tên theo lâu đài đá cổ ở phía Bắc của thành phố.
Thị trấn này được bao quanh bởi hàng ngàn ngọn núi, nằm ở phía Đông của dãy núi Pamir và phía Tây của dãy Côn Lôn. Núi ở đây quanh năm phủ tuyết trắng và hai bên bờ sông dưới chân núi được trải mênh mông những đồng hoa, đồng cỏ.
Trên là núi tuyết, xung quanh là rừng cây bạt ngàn, phía trước là thảo nguyên xanh yên bình và những vườn hoa đua nhau khoe sắc. Nơi đây thật sự là một điểm du lịch lý tưởng cho những người muốn gần gũi với thiên nhiên và ưa thích sự yên tĩnh.
Nơi đây quả thật là thiên đường với những cao nguyên trên dãy núi Pamir, là vùng đất hoang vu đã nuôi dưỡng những người con gái Tajikistan xinh đẹp. Các cô gái Tajikistan sở hữu đôi mắt to, sáng, cùng chiếc mũi cao và làn da trắng mịn màng.
Vực An Tập Hải
Vực An Tập Hải nằm ở phía Bắc dốc núi Thiên Sơn, Tân Cương. Nơi đây hoàn toàn là một vẻ đẹp “chuẩn” thiên nhiên với địa hình dốc và rất khó để tiếp cận. Những người ghé thăm An Tập Hải thường là những nhiếp ảnh gia, những người đam mê quay phim, chụp ảnh hay ưa thích mạo hiểm.
Dưới chân vực An Tập Hải là những “hàng sông” chạy dài vòng quanh chân núi, khiến du khách nhìn từ xa tựa như làn sương trắng phủ kín các hẻm núi. Ngoài ra khi nhìn từ trên cao xuống, vực núi này còn trông như một vườn hoa đủ màu sắc. Thiên nhiên đã dành cho An Tập Hải vẻ đẹp hùng vĩ và phong phú nhất để kiến tạo nên những cảnh quan độc nhất của vùng thảo nguyên Tân Cương.
Vực Độc Sơn Tử
Độc Sơn Tử cũng giống vực An Tập Hải, đều là một vẻ đẹp hùng vĩ, tráng lệ nhưng lại được ít người biết đến. Vực núi này tạo thành một màu xám đen đặc biệt trên những đồng cỏ xanh.
Thung lũng Y Lê
Đến với Thung lũng Y Lê, trải dài trước mắt du khách là biển hoa oải hương vô tận không thấy điểm dừng. Từng luống hoa từ tím nhạt, tím vừa đến tím đậm tỏa mùi hương thơm ngát khiến bất kỳ ai cũng phải chếch choáng say. Không chỉ những ngón tay mà có lẽ từng sợi tóc, làn da của bất kỳ vị khách nào cũng được “ủ” trong hương nồng của oải hương.
Cảnh đẹp Tân Cương vốn đã khiến lòng người xao xuyến thì các mỹ nhân Tân Cương lại là lý do khiến không ít cánh mày râu phải thổn thức. Các cô gái Tân Cương nổi tiếng vì sở hữu vẻ đẹp vừa đằm thắm, dịu dàng của Á Đông lại vừa có những nét rất Tây như làn da trắng, sống mũi cao thẳng, dáng người cao ráo… Nhan sắc ấy chỉ nhìn một lần là ấn tượng sâu đậm, ngoái nhìn lần hai chỉ để thêm vấn vương và nếu có lần thứ ba thì ắt hẳn sẽ chẳng còn chốn về…
Khu tự trị Tân Cương luôn đặc biệt ở chỗ, vẻ đẹp của nó ẩn thấp thoáng của một vùng thảo nguyên Mông Cổ, một chút vẻ đẹp của rừng thông Thụy Sỹ, của cả hồ nước xanh như ngọc ở Tajikistan, hay những ngôi chợ nhiều màu sắc như ở Trung Đông,… Có thể nói, đây chính là nơi các nền văn hóa trên thế giới được hội tụ.
Ẩm thực của Tân Cương thì thanh và ít dầu mỡ hơn những phần còn lại ở Trung Quốc, nên rất thích hợp với người Việt Nam. Tuy nhiên, do nằm trên phía Bắc nên khẩu vị họ hơi cay và mặn. Có rất nhiều loại lẩu được nấu ở Tân Cương, rất ngon và rẻ. Người Tân Cương ăn thị cừu là chủ yếu, mỳ là món khoái khẩu của họ. Đến Burqin, bạn có thể ăn món cá chó nướng đặc sản. Người Tân Cương thường ăn bánh mỳ tròn, giá khoảng 3-5 NDT/chiếc tùy nơi, ăn nóng rất ngon.
Tân Cương cũng có rất nhiều loại trái cây như táo, hạnh, lê, đào đủ loại, các loại dưa vùng Trung Á và chỉ riêng nho có đến 16 loại khác nhau. Vào mùa xuân hay những tháng hè, hoa đào, hoa mận, hoa hạnh nở trắng cả một vùng thảo nguyên rộng lớn.
Nơi đây còn rất thích hợp cho những ai yêu thích cưỡi ngựa. Du khách có thể trải nghiệm cảm giác cưỡi ngựa trên những thảo nguyên rộng lớn như ở làng Hemu, cao nguyên Bayanbulak, Narat hay Kanas.
Mặc dù là một trong những vùng bất ổn chính trị ở Trung Quốc nhưng không thể phủ nhận rằng, Tân Cương vẫn thu hút khách du lịch bởi chính vẻ đẹp có một không hai. Chắc chắn, đây sẽ là một địa danh đáng đến một lần trong đời khi có dịp du lịch Trung Quốc cùng người bạn đồng hành Viet Viet Tourism.