Sinh sản hữu tính là gì? So sánh sinh sản hữu tính ở động vật và thực vật

Sinh sản hữu tính là gì? Quá trình sinh sản hữu tính diễn ra như nào? Đặc trưng nổi bật, đặc điểm của sinh sản hữu tính là gì? Những ưu điểm của sinh sản hữu tính? So sánh sinh sản hữu tính ở động vật và thực vật? Cùng đến với bài viết sau đây của DINHNGHIA.COM.VN để tìm hiểu chi tiết hơn về khái niệm sinh sản hữu tính là gì nhé!

Sinh sản hữu tính là gì?

Sinh sản hữu tính là gì? Sinh sản hữu tính được hiểu là một quá trình giúp tạo ra sinh vật mới bằng cách kết hợp vật chất di truyền có sẵn trong cơ thể của hai sinh vật khác nhau. Quá trình sinh sản hữu tính này diễn ra ở cả sinh vật nhân chuẩn và sinh vật nhân mà thường không xảy ra ở thực vật.

Trên thực tế, ở những sinh vật nhân chuẩn đa bào, một cá thể hoàn toàn có thể được tạo ra một lần nữa. Tuy nhiên ngược lại, ở sinh vật nhân sơ, tế bào ban đầu có chứa vật chất di truyền bổ sung hoặc có thể là vật chất di truyền chuyển đổi. Nếu các yếu tố này xảy ra trong một quá trình thì nó được gọi là tái tổ hợp di truyền, vật chất di truyền (DNA) có nguồn gốc xuất phát từ hai cá thể khác nhau sẽ tham gia cùng nhau để xếp thẳng hàng các dãy tương đồng với nhau.

Đồng thời, quá trình này được theo sau bởi sự trao đổi thông tin di truyền giữa các cá thể. Do vậy, sau khi các nhiễm sắc thể tái tổ hợp mới chính thức được hình thành, nó sẽ có chức năng đó chính là truyền lại cho các thế hệ con cháu. Do vậy, khi tìm hiểu quá trình sinh sản này, các bạn sẽ dễ dàng hiểu được sinh sản hữu tính là gì?

Theo các nghiên cứu khoa học, sinh sản hữu tính là phương pháp sinh sản chính của đa số các sinh vật vĩ mô. Trong đó, sinh sản hữu tính sẽ bao gồm gần như tất cả các loài động vật và thực vật trên trái đất. Do vậy, sự phát triển của quá trình sinh sản hữu tính luôn là một câu hỏi lớn. Đến thời điểm hiện tại, các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục nghiên cứu về phương pháp sinh sản này.

Những đặc điểm nổi bật của sinh sản hữu tính

Bạn đang thắc mắc thế nào là sinh sản hữu tính hay sinh sản hữu tính có những đặc điểm gì nổi bật? Để trả lời câu hỏi này, các bạn có thể tham khảo những đặc trưng sau của sinh sản hữu tính:

• Sinh sản hữu tính có quá trình hình thành và hợp nhất giữa hai loại giao tử đó là giao tử đực và giao tử cái
• Diễn ra quá trình trao đổi cũng như tái tổ hợp của 2 bộ gen khác nhau
• Sinh sản hữu tính luôn luôn gắn liền với quá trình giảm phân để tạo giao tử

Ưu điểm vượt trội của sinh sản hữu tính 

• Sinh sản hữu tính giúp tăng khả năng thích nghi của thế hệ sau trước mọi biến đổi của môi trường
• Tạo ra sự đa dạng trong di truyền cũng như cung cấp nguồn vật liệu dồi dào, phong phú cho quá trình chọn lọc tự nhiên và tiến hóa

Quá trình sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa

Sinh sản hữu tính là gì và sinh sản hữu tính được thực hiện như thế nào ở thực vật có hoa? Cụ thể, quá trình sinh sản hữu tính ở những thực vật có hoa được thực hiện như sau:

• Sinh sản hữu tính ở thực vật là sự hình thành giao tử ở thực vật: Giao tử này được hình thành ban đầu từ thể giao tử sau đó thể giao tử này lại được sinh ra từ bào tử đơn bội thông qua quá trình giảm phân.
• Thụ phấn là quá trình hạt phấn được vận chuyển từ nhị đến đầu nhụy. Thụ phấn có hai hình thức chính đó là tự thụ phấn và thụ phấn chéo. Khi tìm hiểu sinh sản hữu tính là gì, các bạn sẽ biết được quá trình thụ phấn này ở hoa.
• Thụ tinh kép chính là hiện tượng mà cả 2 nhân đều tham gia vào quá trình thụ tinh. Trong đó, nhân thứ nhất sẽ hợp nhất với trứng và nhân thứ 2 sẽ có sự hợp nhất với nhân lưỡng bội (2n). Từ đó, nó sẽ tạo nên những tế bào nhân tam bội (3n). Tuy nhiên, thụ tinh kéo chỉ thường xảy ra ở thực vật hạt kín (nghĩa là những loại thực vật có hoa). Hạt do noãn đã được thụ tinh chuyển hóa thành và hạt có chứa phôi, có nội nhũ hoặc cũng có thể không tồn tại nội nhũ. Cùng với đó, bầu nhụy sinh trưởng dày lên cũng sẽ tạo ra quả và quả được hình thành như vậy sẽ không qua thụ tinh noãn, được gọi là quả đơn tính.

Quá trình sinh sản hữu tính ở động vật

• Sinh sản hữu tính ở động vật gồm 3 giai đoạn nối tiếp nhau:
  • Hình thành tinh trùng và trứng
  • Thụ tinh
  • Phát triển phôi, hình thành cơ thể mới
• Hình thành giao tử:
  • Nguồn gốc: buồng trứng và tinh hoàn
  • Quá trình sinh sản hữu tính:
    • TB sinh tinh —->Tinh trùng
    • TB sinh trứng—->Trứng
    • Cơ thể mới <——- Hợp tử (2n)
• Một số loài động vật lưỡng tính (giun đất) có hiện tượng thụ tinh chéo.

Tìm hiểu các hình thức thụ tinh

Trong quá trình nghiên cứu về hình thức sinh sản hữu tính là gì, ta có thể thấy những dạng thụ tinh như sau:

Nghiên cứu về đẻ trứng và đẻ con trong sinh sản

Bảng tóm tắt dưới đây sẽ giúp bạn có được cái nhìn tổng quát về hình thức đẻ trứng và đẻ con, ưu điểm cũng như những nhược điểm:

So sánh sinh sản hữu tính ở động vật và thực vật

Khi so sánh sinh sản hữu tính ở động vật và thực vật, các bạn sẽ dễ dàng nhận ra sự giống và khác nhau như sau:

Điểm giống nhau giữa sinh sản hữu tính ở động vật và thực vật 

• Cá thể mới sẽ được tạo ra nhờ quá trình hình thành và hợp nhất 2 loại giao tử đơn bội (n) đực và giao tử đơn bội cái nhằm tạo ra một hợp tử lưỡng bội.
• Trải qua 3 giai đoạn chính: hình thành giao tử, thụ tinh và phát triển phôi thai
• Ngoài ra, sinh sản hữu tính ở cả động vật và thực vật đều có sự tổ hợp các vật chất di truyền

Điểm khác nhau giữa sinh sản hữu tính ở động vật và thực vật 

Khi tìm hiểu sinh sản hữu tính là gì, các bạn sẽ nhận thấy điểm khác nhau rõ rệt giữa sinh sản hữu tính ở động vật và thực vật qua những yếu tố sau:

• Ở quá trình thụ tinh: Sinh sản hữu tính ở tế bào thực vật luôn luôn có quá trình thụ tinh kép còn ở động vật thì hầu như không có
• Ở quá trình tạo giao tử
• Ở quá trình hình thành và phát triển của hợp tử

Ý nghĩa và vai trò của sinh sản hữu tính là gì?

• Sinh sản hữu tính giúp đảm bảo cho số lượng loài được sinh sản liên tục.
• Tăng khả năng thích nghi của thế hệ sau khi môi trường sống luôn biến đổi.
• Tạo sự đa dạng di truyền cung cấp nguồn vật liệu phong phú cho chọn lọc tự nhiên và tiến hóa.
• Bên cạnh đó thì sinh sản hữu tính cũng giúp duy trì giống tốt cho loài.

Sinh sản hữu tính là gì và sinh sản hữu tính có những đặc trưng gì nổi bật chắc chắn là những thông tin các bạn có thể tham khảo trong bài viết của DINHNGHIA.COM.VN. Sinh sản hữu tính là gì là khái niệm không quá phức tạp và bạn hoàn toàn có thể tìm hiểu một cách chi tiết qua những kiến thức trên đây.

Xem chi tiết: